Monitoring liczebności kolonii rozrodczych nietoperzy w PK ,,Dolina Słupi”

Data: 28-07-2023

        Podstawowym celem monitoringu nietoperzy jest kontrola liczebności populacji i ocena jej wieloletnich zmian. Zebrane wyniki mają bardzo duże znaczenie dla ochrony nietoperzy. Na ich podstawie można oceniać czynniki zagrażające egzystencji nietoperzy oraz wyznaczać miejsca (kryjówki, środowiska oraz tereny) najistotniejsze dla tych ssaków. W Polsce idea badań monitoringowych nad nietoperzami powstała podczas I Ogólnopolskiej Konferencji Chiropterologicznej w roku 1987 (www.nietoperze.pl), w Parku Krajobrazowym „Dolina Słupi” monitoring nietoperzy prowadzony jest od 2004 roku. Tegoroczną letnią kontrolę w PKDS przeprowadzono w drugiej połowie lipca. Łącznie skontrolowano około 400 ukryć: drewnianych, trocinobetonowych i styrobetonowych w kilku typach.  Zastosowane skrzynki rozrodcze stanowią ukrycia zastępcze i są uzupełnieniem naturalnych schronień. Większość skrzynek ulokowanych jest  w monokulturach sosnowych, gdzie brakuje ukryć naturalnych i często występuje gradacja szkodników. Łącznie w sztucznych ukryciach, naliczyliśmy 583 nietoperze.  Jak zwykle bywa  na naszym terenie,  królowały karliki, a wśród nich karlik malutki i karlik większy, odnotowano także borowca wielkiego i gacka brunatnego. Ogromną ciekawostką jest stwierdzenie po raz pierwszy, w sztucznym ukryciu, kolonii rozrodczej nocka Natterera.  Kontrola zasiedlenia ukryć jest także okazją do sprawdzenia stanu technicznego schronień i w miarę możliwości  do naprawy bądź wymiany uszkodzonych, tak, aby w przyszłym sezonie mogły służyć tym niezwykle pożytecznym zwierzętom.

Tekst: Józef Wysiński, Anna Kasprzak

Na zdjęciu borowiec wielki na dłoni ubranej w rekawiczkę fot. A. Świacka
Na zdjęciu gacek brunatny w drewnianej skrzynce , widoczne charaterystyczne dla tego gatunku koziołki czyli skórne wyrostki w małżowinie usznej fot. J. Wysiński
Na zdjęciu dwa nietoperze karliki, na dłoni ubranej w rękawiczkę. Po lewej  jaśniejsza dorosła samica, po prawej ciemniejszy młody  fot. J. Wysiński
Na zdjęciu kolonia 28 nocków Natterera w ukryciu styrobetonowym. fot. J. Wysiński
Na zdjęciu gniazdo os w ukryciu styrobetonowym. fot. J. Wysiński